دانی

با دانی همیشه می دانی

دانی

با دانی همیشه می دانی

درد عضله

درد عضله ماهیچه دوسر بازویی سمت راست.
آی‌سی‌دی-۱۰M79.1
آی‌سی‌دی-۹729.1
دادگان بیماری‌ها22895
مدلاین پلاس003178

درد عضله (به انگلیسیMyalgia) یا درد ماهیچه، یکی از علائم بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات است. شایع‌ترین عامل آن کار کشیدن زیاد و یا کشیدگی گروهی از ماهیچه‌ها است و اگر دلیل آن فیزیکی نباشد، می‌تواند به دلیل عفونت ویروسی باشد.

عللویرایش

شایع‌ترین عامل درد عضله کار کشیدن زیاد، جراحتیا کشیدگی ماهیچه‌ای است. با این حال می‌تواند نشان‌دهنده بسیاری از بیماری‌های دیگر و یا واکنش بدن به واکسیناسیون باشد.

شایع‌ترین علل عبارتند از:

  • جراحت
  • کار کشیدن زیاد از ماهیچه‌ها
  • کشیدگی شدید ماهیچه‌ها

درد عضله معمولاً معمولاً در موارد زیر اتفاق می‌افتد:

کشیدگی ماهیچه ها


کشیدگی عضلانی
آی‌سی‌دی-۱۰M62.6T14.3
آی‌سی‌دی-۹848.9
سمپD013180

کشیدگی یا کشیدگی ماهیچه‌ای هر گونه آسیب در ساختار ماهیچه است که در چهار ناحیه می‌تواند ایجاد گردد:

  • بطن ماهیچه
  • تاندون ماهیچه
  • محل اتصال تاندون-ماهیچه
  • محل اتصال تاندون به استخوان

کشیدگی، بیشتر به علت نیروی کششی بیش از حد به بخش عضلانی-تاندونی ایجاد می‌گردد. گاهی انقباض شدید عضله‌ای که در برابر یک مقاومت بالا قرار می‌گیرد منجر به کشیدگی می‌گردد.

درجات کشیدگی ماهیچه‌ایویرایش

کشیدگی ماهیچه‌ای یا عضلانی، که به آن «استرین» هم می‌گویند، یک عامل مهم در ایجاد دردهای عضلانی است. بسیاری از دردهای ناحیه کمری به علت صدمات عضلانی و یا لیگامانی (اسپرین) به وجود می آید. استرین‌ها یا کشیدگی‌های ناتوان کننده عضلانی اکثراً در عضلات بزرگی همانند همسترینگ و چهارسر رانی(کوادری‌سپس) در اندام‌های تحتانی اتفاق می‌افتند[۱].

شدت آسیب در کشیدگی‌های عضلانی سه درجه دارد که عبارتنداز:

  • درجه ۱: میزان آسیب و درد کم بوده و تورم ماهیچه خفیف است.
  • درجه ۲: آسیب متوسط بوده و بنابراین درد و تورم وجود دارد. خونریزی بافتی ایجاد می‌شود.
  • درجه۳: پارگی بافتی که همراه با خونریزی است. فرد درد شدیدی را در لحظه آسیب حس می‌کند. تاندون ماهیچه دوسر بازویی و تاندون آشیل دو محل شایع پارگی هستند.

اصول درمانویرایش

مهمترین اصول درمان در کشیدگی عضلانی شامل:

۱-کاربرد اصل PRICE. اصل PRICE در کشیدگی همانند پیچ‌خوردگی به کار می‌رود. اصل PRICE با هدف کاهش درد، کم کردن ادم بافتی و ترمیم سریعتر بافت عضلانی-تاندونی کاربرد داشته که به ترتیب معرف موارد زیرند:

  • محافظت از بافت آسیب دیده[۲]
  • استراحت[۳]
  • یخ‌گذاری[۴]
  • فشار[۵]
  • بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده[۶]

استفاده از یخ و فشار[۷] در مرحله اولیه و حاد آسیب، یک عامل مهم در کاهش خونریزی، التهاب و درد به هنگام کشیدگی عضلانی و یا موارد پیچ‌خوردگی است.

۲-درمان دارویی

۳-فیزیوتراپی برای کاهش درد، تورم، تقویت عضلات و پیشگیری از آسیب مجدد

۴-انجام جراحی به ویژه در ارتباط با پارگی‌های کامل


گرفتگی ماهیچه

گرفتگی عضلات چیست و درمان آن چگونه است؟

تا حالا پیش آمده است که ناگهان ماهیچه  های بدنتان بگیرد؟ این گرفتگی عضله (muscle cramp یا Muscle Spasms)  می تواند موقع ورزش و یا هنگام خواب رخ دهد. در این هنگام عضلات ساق پا و یا ران، ناگهان سفت، خشک و شدیدا دردناک می شود. در این هنگام شما دچار گرفتگی عضلانی (گرفتگی ماهیچه های بدن) شده اید. گرفتگی عضلات بسیار دردناک و ناراحت کننده است، پس بیایید با بررسی گرفتگی عضلانی و درمان آن به کاهش شدت آن بپردازیم.

گرفتگی عضلات چیست؟

گرفتگی عضلات زمانی رخ می دهد که بطورناگهانی یک و یا چند عضله شما دچار انقابض و کشیدگی می شود. اگر تاحالا بطور ناگهانی هنگام دویدن و یا در خواب دچار گرفتگی عضلات شده باشید، پس می دانید که چقدر دردناک و آزاردهنده است. هرچند عموما گرفتگی عضلات خطرناک نیست، اما درد آن آزاردهنده می باشد و می تواند بطورموقت استفاده از ماهیچه را غیرممکن نماید. بعلاوه گرفتگی عضلات پا و ساق پا، سایر ناهیچه ها همچون ماهیچه های کمر، دست ها، شکم و … نیز دچار گرفتگی می شوند. ورزش طولانی مدت و یا کارهای فیزیکی در هوای داغ، ممکن است باعث گرفتگی عضلات شود. بعضی داروها و بعضی از بیماری خاص می توانند باعث گرفتگی عضلانی شوند. عموما امکان درمان گرفتگی عضلات در خانه و با روش های خانگی ممکن می باشد.

دلایل گرفتگی عضلانی کدام اند؟

استفاده بیش از حد از ماهیچه ها، کم آبی بدن، کشیدگی ماهیچه ها و یا حتی زیاد قرار گرفتن در یک حالت برای مدت طولانی، می تواند باعث گرفتگی ماهیچه ها شود. بااینحال در خیلی از موارد علت گرفتگی عضلات معلوم نیست. هرچند اکثر انواع گرفتگی عضلانی بی خطر هستند، بعضی از این گرفتگی ها می تواند مربوط به مشکلاتی همچون:

  • گردش خون ناکافی – تنگ شدن رگهای خونرسان به پاها می تواند باعث درد ماهیچه ها در ورزش شود. این گرفتگی ها عموما بعد از توقف ورزش متوقف می شوند.
  • فشار بر اعصاب – فشار آمدن برروی اعصاب درون ستون فقرات نیز می تواند باعث درد و گرفتگی شود. راه رفتن منعطف (مانند موقعی که در حال حرکت دادن سبد فروشگاه هستید)، می تواند به بهبود درد و فاصله انداختن بین دفعات گرفتگی کمک نماید.
  • کمبود موادمعدنی – پتاسیم، کلسیم و یا منیزیم کم در رژیم غذایی شما، می تواند باعث گرفتگی عضلات پا شود. داروهای دیروتیک هم که عموما برایفشار خون بالا تجویز می شوند، قادر به محروم کردن بدن از این مواد معدنی می باشند.

درمان گرفتگی عضلات

زمانیکه دچار گرفتگی عضلات شدید، می توانید چندین کار از قبیل ماساژ، نرمش، گذاشت کمپرس یخ برروی ماهیچه، گذاشتن کمپرس گرم برروی عضله و یا حمام با نمک سولفات منیزیم استفاده نمایید. سعی کنید مصرف آب را افزایش دهید و درصورتیکه زیاد در خواب دچار گرفتگی عضلانی می شوید، از پزشکتان بخواهید دارویی برای آرامش ماهیچه ها تجویز نماید. راههای زیر نیز می تواند کمک کننده باشد:

  • کشش و ماساژ – ماهیچه گرفته را بکشید و آن را به آرامی مالش دهید تا به ریلکس کردن ماهیچه شما کمک نماید. در گرفتگی عضلات پا، وزن خود را برروی پای گرفته انداخته و به آرامی زانوی خود را خم نمایید. اگر قادر به ایستادن نیستید، برروی زمین یا روی یک صندلی نشسته و پای گرفته رادراز نمایید. سعی کنید نوک پایی که عضله آن گرفته است را گرفته و در حالیکه پا صاف است، به آرامی آن را بکشید. اینکار به بهبود گرفتگی و آزاد شدن عضله کمک می کند.
  • استفاده از سرما و گرما – از حوله ای گرم و یا پارچه های گرم برروی ماهیچه خشک و گرفته استفاده نمایید. یک وان آب داغ و یا هدایت بخار به سمت پای گرفته به آرام شدن آن کمک نمایید. همچنین ماساژ ماهیچه گرفته با کمپرس یخ نیز می تواند به شما کمک کند.

درمان گرفتیگ عضلات با طب جایگزین و یا سنتی

در این نوع درمان پیشنهاد می شود که از مکمل های ویتامین ب کمپلکس برای کاهش گرفتگی عضلات استفاده نمایید. بااینحال تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم می باشد.

پیشگیری از گرفتگی عضلات

  • اجتناب از کم آبی بدن – نوشیدن مقدار کافی مایعات در هر روز به پیشگیری از کم آبی بدن کمک می نماید. مقدار دقیق مورد نیاز شما بسته به فعالیتتان، غذایی که میخورید، جنسیت شما، سلامتی تان، سن شما، وضعیت آب و هوایی منطقه شما و داروهایی که مصرف می کنید، متفاوت می باشد. مایعات به ریلکس کردن و آرامش ماهیچه های شما کمک می نماید. در حین ورزش و فعالیت با نوشیدن آب، آب از دست رفته بدن را جبران نمایید.
  • ماهیچه های خود را بکشید – نرمش بعد و قبل از هر فعالیتی که برروی ماهیچه ها تاثیر شدید می گذارد به پیشگیری از گرفتگی عضلات کمک می نماید. ورزش های آرام همچون استفاده از دوچرخه ثابت قبل از خواب نیز به پیشگری از گرفتگی عضلات پیش از خواب کمک می نماید.

    دستگاه حرکتی

    دستگاه حرکتی

    دستگاه حرکتی (به انگلیسیMotor system) همانند دستگاه حسی، شامل یک شبکه پیچیده‌ای از ساختارها(Structures) و راهها(Pathways)در تمام سطوح سیستم عصبی(Nervous system)است[۱].عمل حرکتی ناشی از ارتباط پویا و پیچیده میان عضلات و بخش‌های عصبی است. قسمت‌های مختلفی از مغز، راههای حرکتی فوق نخاعی و نورون‌های حرکتی نخاعی جزو دستگاه حرکتی محسوب می‌شوند.هرگونه ضایعه در هر کدام از این بخش‌ها باعث اختلال حرکتی می‌گردد، که شدت آن به ناحیه آسیب و میزان آن بستگی دارد. البته بخش‌های حسی دستگاه عصبی نیز در عمل حرکتی مشارکت می‌کنند، اگرچه جزو سیستم حرکتی محسوب نمی‌شوند.کنترل حرکتی نتیجه عمل هماهنگ و دوطرفه بخش‌های حسی و حرکتی دستگاه عصبی است.

    اجزای سیستم حرکتیویرایش

    مهمترین قسمت‌های عصبی دستگاه حرکتی عبارتنداز:


    راه مشترک نهایی و دستگاه حرکتیویرایش

    راه مشترک نهایی (به انگلیسیFinal common pathway) که توسطشرینگتون(Sherington)مطرح شد، قسمتی از دستگاه حرکتی یا سیستم عصبی-عضلانی است که در انقباض عضلانی و عمل حرکتی به عنوان مکانیسم موثر محیطی نقش دارد.

    اجزای راه مشترک نهایی عبارتنداز:

    • نورون حرکتی تحتانی آلفا که "آلفا موتور نورون" خوانده می‌شود. این نورون در ناحیه‌ای به نام تماس عصبی عضلانی(Neuromuscular junction)فیبرهای عضلانی را عصب دهی می‌کند. هر آلفا موتور نورون به تعدادی مشخص از فیبرهای عضلانی عصب رسانی می‌کند که این مجموعه، واحد حرکتی(Motor unit)نامیده می‌شود.
    • واحد عضلانی.به مجموعه فیبرهای عضلانی که توسط نورون حرکتی آلفا، عصب دهی می‌شوند، یک واحد عضلانی گویند.
    • نورون‌های واسطه‌ای در شاخ پیشین(Anterior horn)نخاع.

    در عضلات بزرگ(نظیر تیبیالیس قدامی)، یک واحد حرکتی شامل 1000 فیبر عضلانی یا بیشتر است و در عضلات کوچکتر(همانند لومبریکالها)، واحد حرکتی دارای 10 فیبر عضلانی است[۷].

    وقتی جریان عصبی به نورون حرکتی آلفا(Alpha motor neuron) می‌رسد، این پیام در ناحیه تماس عصبی-عضلانی(Neuromuscular junction) به واحد عضلانی منتقل می‌شود و بدین ترتیب درصورت تحریک واحدهای حرکتی موثر، انقباض عضلات اسکلتی و درنتیجه حرکت ایجاد می‌شود.


    حس لامسه

    حس لامسه

    حس لامسه

    حس لامسه شامل حواسی چون درد، فشار، ارتعاش و دماست.

    این حواس به وسیله دو نوع گیرنده واقع در زیر سطح پوست، تشخیص داده می شوند:

     

    انتهاهای عصبی آزاد (بدون پوشش) و
    انتهاهای عصبی پوشیده به صورت اجسام حسی

    انواع مختلف انتهاهای عصبی یا اجسام حسی، حواس ویژه را می گیرند.

    تعداد گیرنده ها در بدن فرق می کند: برای مثال، نوک انگشتان دست به شدت حساس هستند و گیرنده های زیادی دارند در حالی که ناحیه میانی پشت گیرنده های کمتری دارد.

    حس لامسه
     

    گیرنده های لامسه

    لمس به وسیله گیرنده های مختلفی در سطوح مختلف پوست انجـام مـی شـود.

    گیرنده های عصبی آزاد در نزدیک سطح پوست، به لمس، درد، فشــار و دمــا پـاسـخ مــی دهند. که اجسام مرکل و مایسنر، لمس ظریف و اجسام پاچینی، فشار عمقی و ارتعاش را تشخیص می دهند.

     

    پوست مطابق شکل های بالا از دو بخش تشکیل شده است :

    الف- بخش بیرونی که سلول های مرده  تشکیل می شود که مرتبا از پوست جدا می شوند. هر 30 روز یک بار پوست، کاملأ عوض می شود.
    ب- در بخش درونی یا لایه اصلی پوست  رگ ها، اعصاب و غده های تولید کننده عرق و چربی قرار دارند. 
     
    حس لامسه
    این چربی از طریق مجاری به سمت بالا می آید. پوست را نرم می کند و رشد میکروب های روی پوست  را کُند می سازد.








    زبان

    دستگاه چشایی

    دستگاه چشایی یک دستگاه حسیبرای حس مزه می‌باشد.[۱]

    زبان، مهم ترین عضو در چشایی

    چشایی یکی از حواس پنجگانه است.[۲] (چهار حس دیگر عبارتند از:بویایی، لامسه، بینایی،شنوایی) چشایی درک مولکولهای خاصی در مواد است. در موجودات زنده به مولکول‌های خاصی حساسیت وجود دارد مثلاً ترش بودن یک ماده یعنی وجود حالت اسیدی در آن.

    تصورات اشتباهویرایش

    یک تصویر تادرست از زبان که قسمت‌های حس کنندهٔ (۱) تلخی، (۲) ترشی، (۳) شوری و (۴) شیرینی را نشان می‌دهد. در حقیقت همهٔ مزه‌ها توسط همهٔ قسمت‌های زبان قابل احساس هستند.

    بر خلاف تصور عامه مردم، همهٔ مزه‌ها توسط همهٔ قسمت‌های زبان قابل احساس هستند. هرچند بسته به شخص هر قسمت کمی از قسمت‌های دیگر بیشتر یک مزهٔ خاص را حس می‌کند.[۳] همچنین، پنج مزه اصلی وجود دارد که علاوه بر شوری و ترشی و شیرینی و تلخی شامل مزه گوشتی می‌شود.[۴][۵][۶][۷]


    نگارخانهویرایش

    بینی

    Canine-nose.jpg

    بینی سگ از حساس‌ترین بینی‌ها به حساب می‌آید.
    تصویر شماتیک از بینی انسان.

    از دیدگاه کالبدشناسی به برآمدگی‌ای در بدنمهره‌داران که جای قرار گرفتن منخرها است بینی یادماغ گفته می‌شود. عملکرد سوراخ بینی انجام دم و بازدم است.

    مردان نسبت به زنان دارای بینی بزرگ تری هستند و این امر ناشی از تفاوت جنسیتی آنها در نیاز به انرژی است چراکه مردان نیاز به انرژی بیشتر و در نتیجه اکسیژن بیشتری دارند.[۱]

    استخوانهای بینیویرایش

    در انسان استخوان خیش (Vomer) بخش پشتی (خلفی) زیرین، تیغه بینی را ایجاد می‌کند. استخوان ومر یکی از استخوان‌های فرد جمجمه است. خیشدر خط میان‌پیکانی midsagittal line قرار گرفته و با استخوان‌های پروانه‌ای sphenoid، پرویزنی ethmoid،کامی palatine چپ و راست، و بَرواره‌ای maxillaryچپ و راست مفصل می‌شود. بخش قدامی تیغه بینی غضروفی است.

    بخش خارجی بینی ناحیه برآمده و سطحی است که در وسط صورت قرار دارد و شامل دو بخش است بخش استخوانی ، شامل استخوانهای بینی و زایده پیشانی فک بالا و بخش غضروفی که شامل تعدادی غضروف بهم چسبیده است.

    شاخکهای بینیویرایش

    در هر فرد به طور طبیعی، در هر طرف بینی سه بر آمدگی استخوانی در داخل بینی (دیواره طرفی) وجود دارد که در فارسی شاخک و در اصطلاح پزشکی توربینت یا کونکای بینی (TURBINATES OR CONCHAE) نامیده میشوند.هر شاخک استخوان نازک و پهنی است که روی آن را نسج نرم و مخاط می‌پوشاند و به ترتیب شاخکهای فوقانی ، میانی و تحتانی نامیده میشوند.